Seria RZECZY PIĘKNE prowadzona przez Katedrę Historii Kultury i Muzeologii Wydziału Nauk Humanistycznych UKSW w Warszawie prezentuje interdyscyplinarne studia z zakresu historii kultury artystycznej, sztuk dekoracyjnych, designu, kostiumologii oraz kolekcjonerstwa i muzealnictwa
Redaktor serii RZECZY PIĘKNE: prof. ucz. dr hab. Małgorzata Wrześniak
Rada Naukowa:
dr hab. Dorota Folga-Januszewska, prof. ucz.
dr hab. Dorota Kielak, prof. ucz.
dr hab. Ewa Letkiewicz, prof. ucz.
dr hab. Piotr Majewski, prof. ucz.
dr hab. Norbert Mojżyn, prof. ucz.
prof. dr hab. Jan Wiktor Sienkiewicz
dr hab. Anna Sieradzka, prof. ucz.
dr hab. Anna Sieradzka, prof. ucz. |
dr hab. Zbigniew Wawer |
dr hab. Rafał Wiśniewski, prof. ucz.
ks. prof. dr hab. Andrzej Witko
Ukazały się:
Table of contents:
Introduction
THEORETICAL AND HISTORICAL BACKGROUND
Agnieszka Bender, Personal adornments and decorations for secular and sacred interiors
Małgorzata Wrześniak, Workshops of antique Florentine handicraft – history and present
MATERIAL CULTURE
Monika Stachurska, Cologne bands – decoration of medieval liturgical vestments
on examples of paraments from St. Mary’s Church in Gdansk, currently stored in the National Museum in Gdansk
Jadwiga Kuczyńska, The decorative function of the Nuremberg brass basins
Wojciech Kowalski, Nederlandse Majolica and Early Delftware illustrated by examples from Polish Collections
Marta Wiktoria Bryll, Spanish fans – craftwork and cultural aspects
Małgorzata Kierczuk-Macieszko, Historical information of Lublin jewellers and goldsmiths in the 19th century and the first quarter of the 20th century
Agata Lipczik, Art Deco Clip Brooches
Anna Wiśnicka, Simo Heikkilä, The New Nordic Approach to Furniture Design
INTERIOR DÉCOR
Beata Skrzydlewska, The history of monastery and church buildings of the Premonstratensians in Imbramowice in the years 1703-2000
Piotr Chabiera, Prof. Marian Morelowski (1884-1963) – art historian, Romanist, collector
Anna Feliks, Karol Kłosowski’s projects of furnishing in the Silent Villa in Zakopane
Anna Kostrzyńska-Miłosz, Interiors of Polish Ocean Liners from the 1930s: Expression of the Era’s Needs and Tastes
COLLECTIONS AND HERITAGE PROTECTION
Magdalena Anna Piecyk, Collecting Japanese dolls
Nana Iashvili, Tbilisi Opera and Ballet Theatre – Jewellery of the city
Spis treści:
Wstęp
OZDOBA CIAŁA – STROJE, AKCESORIA
Anna Sieradzka, Kołnierze, kołnierzyki, mankiety, mankieciki – koronkowe ozdoby ubiorów kobiecych od XVI do początku XX wieku (wybrane przykłady)
Izabela Kamińska, Moda na stroje z łowieckich trofeów w czasach nowożytnych
Agata Felczyńska, Słyszysz, że nadchodzę? O wydających odgłosy elementach stroju i ich znaczeniu
Danuta Dettlaff, Suknia grobowa Anny Elżbiety z Schaffgotschów Wejherowej
Alicja Kilijańska, O nieznanym polskim pasie metalowym z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie – na marginesie katalogu Buczkowski, Marekowska, 1965 r.
Lilianna Nalewajska, Guzik – niewielki, ale znaczący…
WYPOSAŻENIE I DEKORACJA WNĘTRZ – MEBLE, SZKŁO I CERAMIKA, TEKSTYLIA, WYROBY METALOWE
Agnieszka Bender, Drugie życie mebli
Grażyna Jakimińska, Wyposażenie wnętrz mieszkalnych w Lublinie, w ostatnim ćwierćwieczu XVI i pierwszej połowie XVII wieku.
Honorata Gołuńska, Jak dobrze i zdrowo mieszkać? Wystawy mebli w dwudziestoleciu międzywojennym
Marcin Siedlarek, Luksusowe meble sypialne projektu Juliana Pietrzyka we wnętrzu mieszkalnym polskiej inteligencji
Monika Paś, Wyroby „Szkółki Przemysłowej Św. Józefa w Rymanowie” w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie
Anna Wiśnicka, Kultura rdzennych Saamów i jej wpływ na design krajów nordyckich
Ewa Katarzyna Świetlicka, Belle donne – renesansowe portrety na majolice
Wojciech Kowalski, Kendi i inne przykłady wczesnych fajansów z Delft
Wanda Załęska, Grupa Parnas w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Przyczynek do historii dekoracji stołowych z porcelany w XVIII wieku
Anna Wiszniewska, Nie tylko kwiaty na porcelanie. O cepeliowskiej Spółdzielni KWIATOGAL
Monika Janisz, Bielizna ołtarzowa z XV–XVIII wieku w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie
Ewa Orlińska-Mianowska, Piękne skrawki – osiemnastowieczne wzorzyste jedwabie i ich zastosowanie w modzie i dekoracji wnętrz
Daniel Siemiński, Produkcja i wyroby Fabryki Wyrobów Lnianych w Żyrardowie w latach 1833-1939
Ewa Wieruch-Jankowska, Tematy figuralne na metalowych wyrobach zastawy stołowej w Warszawie XIX wieku. Wybrane przykłady
KOLEKCJE, MUZEA, OCHRONA DZIEDZICTWA, KONSERWACJA
Magdalena Białonowska, Między kolekcją prywatną a muzeum. Fundacja jako forma zabezpieczenia zbiorów artystycznych w rzeczywistości wolnorynkowej
Małgorzata Wrześniak, Adam Kucharz, Polski medal królewski od XVI do XXI wieku – próba zestawienia
Spis treści:
Wstęp
Małgorzata Wrześniak, Jego wysokość But – rzecz o kulturowym znaczeniu
BUT NOSZONY – CZYLI PRZEDMIOT UŻYTKOWY W KULTURZE I POPKULTURZE
Julia Krauze, Calceorum varietas – etymologicznie od obcasa po cholewę
Norbert Mojżyn, Obuwie pontyfikalne
Joanna Minksztym, „Trza być w butach na weselu…”. Obuwie ludowe w Polsce na przykładzie kolekcji Muzeum Etnograficznego, Oddziału Muzeum Narodowego w Poznaniu
Ewa Wieruch-Jankowska, W butach przez powstanie warszawskie
Aleksandra Jatczak-Repeć, Najdziwniejsze wyroby mody obuwniczej. Z historii butów na platformie
Anna Wiśnicka, Bauhaus, Aalto, Memphis Milano – studium wybranych przykładów inspiracji designem w projektowaniu obuwia
Lilianna Nalewajska, But w reklamie. Dziewiętnastowieczna reklama wszystkiego, co z obuwiem związane
Brygida Pawłowska-Jądrzyk, Buty i metaforyka obuwnicza w reklamie wizualnej
BUT METAFORYCZNY – PODMIOT KULTURY I JEGO ZNACZENIA
Dorota Kielak, O sposobach funkcjonalizowania się motywu butów w literackim dyskursie z przełomu XIX i XX wieku na temat etyki życia społecznego
Katarzyna Flader-Rzeszowska, But, czyli gra konfliktów
Katarzyna Taras, But szejka Gomelezów, czyli o czym jest Rękopis znaleziony w Saragossie Wojciecha Jerzego Hasa
Wojciech W. Kowalski, Buty jako symbol szczęścia? Fajansowe miniatury obuwia w XVI–XVIII wieku
Elżbieta Sadoch, Znaczenie nagrody Złoty Glan we współczesnej kulturze
https://www.rdc.pl/podcast/wieczor-rdc-o-kolejnym-tomie-rzeczy-piekne-je…
https://wydawnictwo.uksw.edu.pl/ksiegarnia/468-simo-heikkilae-designer-s-life-and-work.html
Spis treści:
Wstęp
W CO SIĘ UBRAĆ? – CZYLI MĘSKA MODA I ZWYCZAJE NA PRZESTRZENI DZIEJÓW
Julia Krauze, Męskie a niemęskie expressis verbis czyli sztuka kamuflażu dla herosów i amazonek
Michał Zambrzycki, Rozpoznanie i analiza wybranych męskich ubiorów dworskich przedstawionych na skrzydłach Poliptyku Grudziądzkiego
Małgorzata Wrześniak, Moda bardzo męska czyli przyczynek do historii „objawów kostiumologicznych” mitu fallocentrycznego
Izabela Zychowicz, Szaty króla jako narzędzie propagandy. Symbolika strojów Stanisława Augusta na przykładzie wybranych portretów władcy
Norbert Mojżyn, Strój duchownego: kanon czy moda?
Lilianna Nalewajska, Modni kawalerowie i akcesoria ich stroju w XIX wieku
Ewa Letkiewicz, Wąsy i broda – chluba dziewiętnastowiecznego mężczyzny
Ewa Wieruch-Jankowska, Męski ubiór w okupowanej Warszawie – kilka refleksji na temat kamuflażu i ubioru codziennego Polaków w konspiracji
Maciej Grzybowski, Dlaczego mężczyźni przestali nosić kapelusze?
Aleksandra Jatczak-Repeć, Kolorowe ubrania, makijaż i obcasy… Feminizacja męskiej garderoby w drugiej połowie lat 60. i w latach 70. XX wieku
Anna Wiśnicka, Klasyka, ekstrawagancja, unisex – przegląd wybranych tendencji skandynawskiej mody męskiej
CZYM SIĘ ZAJĄĆ? – CZYLI MĘSKIE PASJE WCZORAJ I DZIŚ
Mariola Piekutowska-Folga, Z historii piękna i finansów
Małgorzata Biniecka-Popoli, Małgorzata Wrześniak, Rodzina Paolillo – 140 lat magii klajnotów
Małgorzata Wrześniak, Andrzej Bodych – król polskich okularów
Daniel Staszewski, Kolekcjonowanie zabytkowych aut w Polsce
Damian Kot, Stowarzyszenie But w butonierce
Ilustracje:
https://wydawnictwo.uksw.edu.pl/ksiegarnia/660-meska-rzecz.html
Spis treści
CO „MÓWI” GŁOWA? – FUNKCJE SYMBOLICZNE I KOMUNIKACYJNE
Małgorzata Wrześniak, Co dwie głowy… – czyli o symbolicznych znaczeniach dekoracyjnego motywu
Ewa Letkiewicz, Kolczyki jako medium komunikacji niewerbalnej
O WŁOSACH – NA RÓŻNE SPOSOBY
Julia Krauze, Językowe warkocze
Katarzyna Bogacka, Włosy – perspektywa psychokulturowa
Małgorzata Ewa Kowalczyk „Sekreta różne, aby włosy rosły…” – czyli jak Polki z kręgów szlacheckich dbały o owłosienie głowy w XVIII wieku
Ewa Wieruch-Jankowska, Małgorzata Wrześniak, Wiele na kobiecej głowie – czyli o zawiłościach fryzur w drugiej połowie XIX wieku
Lilianna Nalewajska Włosy na męskiej głowie – pod względem przyrodzonym, estetycznym i politycznym w XIX oraz w pierwszych dekadach XX wieku
Katarzyna Flader-Rzeszowska, Zguba czy ocalenie? Włosy, peruki, koafiury w Odysei. Opowieści dla Hollywoodu Krzysztofa Warlikowskiego
CZYM NAKRYĆ GŁOWĘ?
Małgorzata Biniecka-Popoli, Ciro Paolillo, Mitra świętego Januarego
Norbert Mojżyn, Liturgiczne nakrycia głowy we współczesnej modzie. Między postfeminizmem a „katolickim imaginarium”
Beata Skrzydlewska, Nakrycia głowy żeńskich zgromadzeń zakonnych – analiza wybranych przykładów
Nana Iashvili, Norbert Mojżyn, Kabalahi jako wyraz tożsamości kulturowej Gruzji
Elżbieta Sadoch, Elementy architektury gotyckiej we współczesnych nakryciach głowy
Anna Wiśnicka, Inspiracje kulturą, sztuką i designem Włoch w projektowaniu nakryć głowy
WOKÓŁ GŁOWY – DEKORACJE I AKCESORIA
Monika Paś, „Grzebień Katarzyny Cornaro” w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie – pastisz, naśladownictwo, fałszerstwo?
Elżbieta Bimler-Mackiewicz, Ku schludności, upiększeniu i zadawaniu szyku. O tym, co można znaleźć w zbiorach Muzeum w Rybniku
W przygotowaniu:
Beata Skrzydlewska, Muzea Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce po 1989 roku. Problemy organizacyjne i prawne, t. 5, Warszawa 2023
Ochrona zabytków sztuki kościelnej. Zbiór dokumentów prawnych wydanych przez Kościół rzymskokatolicki, red. Beata Skrzydlewska, Małgorzata Wrześniak, t. 6, Warszawa 2023
Jak na dłoni, red. Małgorzata Wrześniak, Norbert Mojżyn, t. 9, Warszawa 2023