Przejdź do treści

Seria RZECZY PIĘKNE prowadzona przez Katedrę Historii Kultury i Muzeologii Wydziału Nauk Humanistycznych UKSW w Warszawie prezentuje interdyscyplinarne studia z zakresu historii kultury artystycznej, sztuk dekoracyjnych, designu, kostiumologii oraz kolekcjonerstwa i muzealnictwa

Redaktor serii RZECZY PIĘKNE: prof. ucz. dr hab. Małgorzata Wrześniak

Rada Naukowa:

dr hab. Dorota Folga-Januszewska, prof. ucz.

dr hab. Dorota Kielak, prof. ucz.

dr hab. Ewa Letkiewicz, prof. ucz.

dr hab. Piotr Majewski, prof. ucz.

dr hab. Norbert Mojżyn, prof. ucz.

prof. dr hab. Jan Wiktor Sienkiewicz

dr hab. Anna Sieradzka, prof. ucz.

dr hab. Anna Sieradzka, prof. ucz.
dr hab. Zbigniew Wawer

dr hab. Rafał Wiśniewski, prof. ucz.

ks. prof. dr hab. Andrzej Witko


Ukazały się:

Beautiful objects – Body decoration and interior decoration of a house and of a church, ed. Agnieszka Bender, Małgorzata Wrześniak, Anna Wiśnicka, Rzeczy Piękne t. 1, Warszawa 2017

Table of contents:

Introduction

THEORETICAL AND HISTORICAL BACKGROUND

Agnieszka Bender, Personal adornments and decorations for secular and sacred interiors

Małgorzata Wrześniak, Workshops of antique Florentine handicraft – history and present

MATERIAL CULTURE

Monika Stachurska, Cologne bands – decoration of medieval liturgical vestments
on examples of paraments from St. Mary’s Church in Gdansk, currently stored in the National Museum in Gdansk                      

Jadwiga Kuczyńska, The decorative function of the Nuremberg brass basins

Wojciech Kowalski, Nederlandse Majolica and Early Delftware illustrated by examples from Polish Collections

Marta Wiktoria Bryll, Spanish fans – craftwork and cultural aspects

Małgorzata Kierczuk-Macieszko, Historical information of Lublin jewellers and goldsmiths in the 19th century and the first quarter of the 20th century

Agata Lipczik, Art Deco Clip Brooches

Anna Wiśnicka, Simo Heikkilä, The New Nordic Approach to Furniture Design

INTERIOR DÉCOR

Beata Skrzydlewska, The history of monastery and church buildings of the Premonstratensians in Imbramowice in the years 1703-2000

Piotr Chabiera, Prof. Marian Morelowski (1884-1963) – art historian, Romanist, collector

Anna Feliks, Karol Kłosowski’s projects of furnishing in the Silent Villa in Zakopane

Anna Kostrzyńska-Miłosz, Interiors of Polish Ocean Liners from the 1930s: Expression of the Era’s Needs and Tastes

COLLECTIONS AND HERITAGE PROTECTION

Magdalena Anna Piecyk, Collecting Japanese dolls

Nana Iashvili, Tbilisi Opera and Ballet Theatre – Jewellery of the city


Piękne przedmioty. Ozdoba ciała i dekoracja wnętrz sakralnych i świeckich, red. Agnieszka Bender, Małgorzata Wrześniak, Rzeczy Piękne t. 2, Warszawa 2019

Spis treści:

Wstęp

OZDOBA CIAŁA – STROJE, AKCESORIA

Anna Sieradzka, Kołnierze, kołnierzyki, mankiety, mankieciki – koronkowe ozdoby ubiorów kobiecych od XVI do początku XX wieku (wybrane przykłady)

Izabela Kamińska, Moda na stroje z łowieckich trofeów w czasach nowożytnych

Agata Felczyńska, Słyszysz, że nadchodzę? O wydających odgłosy elementach stroju i ich znaczeniu

Danuta Dettlaff, Suknia grobowa Anny Elżbiety z Schaffgotschów Wejherowej

Alicja Kilijańska, O nieznanym polskim pasie metalowym z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie – na marginesie katalogu Buczkowski, Marekowska, 1965 r.

Lilianna Nalewajska, Guzik – niewielki, ale znaczący…

WYPOSAŻENIE I DEKORACJA WNĘTRZ – MEBLE, SZKŁO I CERAMIKA, TEKSTYLIA, WYROBY METALOWE

Agnieszka Bender, Drugie życie mebli

Grażyna Jakimińska, Wyposażenie wnętrz mieszkalnych w Lublinie, w ostatnim ćwierćwieczu XVI i pierwszej połowie XVII wieku. 

Honorata Gołuńska, Jak dobrze i zdrowo mieszkać? Wystawy mebli w dwudziestoleciu międzywojennym

Marcin Siedlarek, Luksusowe meble sypialne projektu Juliana Pietrzyka we wnętrzu mieszkalnym polskiej inteligencji

Monika Paś, Wyroby „Szkółki Przemysłowej Św. Józefa w Rymanowie” w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie

Anna Wiśnicka, Kultura rdzennych Saamów i jej wpływ na design krajów nordyckich

Ewa Katarzyna Świetlicka, Belle donne – renesansowe portrety na majolice

Wojciech Kowalski, Kendi i inne przykłady wczesnych fajansów z Delft

Wanda Załęska, Grupa Parnas w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Przyczynek do historii dekoracji stołowych z porcelany w XVIII wieku

Anna Wiszniewska, Nie tylko kwiaty na porcelanie. O cepeliowskiej Spółdzielni KWIATOGAL

Monika Janisz, Bielizna ołtarzowa z XV–XVIII wieku w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie

Ewa Orlińska-Mianowska, Piękne skrawki – osiemnastowieczne wzorzyste jedwabie i ich zastosowanie w modzie i dekoracji wnętrz

Daniel Siemiński, Produkcja i wyroby Fabryki Wyrobów Lnianych w Żyrardowie w latach 1833-1939

Ewa Wieruch-Jankowska, Tematy figuralne na metalowych wyrobach zastawy stołowej w Warszawie XIX wieku. Wybrane przykłady

KOLEKCJE, MUZEA, OCHRONA DZIEDZICTWA, KONSERWACJA

Magdalena Białonowska, Między kolekcją prywatną a muzeum. Fundacja jako forma zabezpieczenia zbiorów artystycznych w rzeczywistości wolnorynkowej

Małgorzata Wrześniak, Adam Kucharz, Polski medal królewski od XVI do XXI wieku – próba zestawienia


Jego wysokość but, red. Małgorzata Wrześniak, Rzeczy Piękne t. 3, Warszawa 2020

Spis treści:

Wstęp

Małgorzata Wrześniak, Jego wysokość But – rzecz o kulturowym znaczeniu

BUT NOSZONY – CZYLI PRZEDMIOT UŻYTKOWY W KULTURZE I POPKULTURZE

Julia Krauze, Calceorum varietas – etymologicznie od obcasa po cholewę

Norbert Mojżyn, Obuwie pontyfikalne

Joanna Minksztym, „Trza być w butach na weselu…”. Obuwie ludowe w Polsce na przykładzie kolekcji Muzeum Etnograficznego, Oddziału Muzeum Narodowego w Poznaniu

Ewa Wieruch-Jankowska, W butach przez powstanie warszawskie

Aleksandra Jatczak-Repeć, Najdziwniejsze wyroby mody obuwniczej. Z historii butów na platformie

Anna Wiśnicka, Bauhaus, Aalto, Memphis Milano – studium wybranych przykładów inspiracji designem w projektowaniu obuwia

Lilianna Nalewajska, But w reklamie. Dziewiętnastowieczna reklama wszystkiego, co z obuwiem związane

Brygida Pawłowska-Jądrzyk, Buty i metaforyka obuwnicza w reklamie wizualnej

BUT METAFORYCZNY – PODMIOT KULTURY I JEGO ZNACZENIA

Dorota Kielak, O sposobach funkcjonalizowania się motywu butów w literackim dyskursie z przełomu XIX i XX wieku na temat etyki życia społecznego

Katarzyna Flader-Rzeszowska, But, czyli gra konfliktów

Katarzyna Taras, But szejka Gomelezów, czyli o czym jest Rękopis znaleziony w Saragossie Wojciecha Jerzego Hasa

Wojciech W. Kowalski, Buty jako symbol szczęścia? Fajansowe miniatury obuwia w XVI–XVIII wieku

Elżbieta Sadoch, Znaczenie nagrody Złoty Glan we współczesnej kulturze


https://www.rdc.pl/podcast/wieczor-rdc-o-kolejnym-tomie-rzeczy-piekne-je…


Anna Wiśnicka, Simo Heikkilä. Designer’s Life and Work, t. 4, Warszawa 2020

https://wydawnictwo.uksw.edu.pl/ksiegarnia/468-simo-heikkilae-designer-s-life-and-work.html


Męska rzecz, red. Małgorzata Wrześniak, Rzeczy Piękne t. 7, Warszawa 2020

Spis treści:

Wstęp

W CO SIĘ UBRAĆ? – CZYLI MĘSKA MODA I ZWYCZAJE NA PRZESTRZENI DZIEJÓW

Julia Krauze, Męskie a niemęskie expressis verbis czyli sztuka kamuflażu dla herosów i amazonek

Michał Zambrzycki, Rozpoznanie i analiza wybranych męskich ubiorów dworskich przedstawionych na skrzydłach Poliptyku Grudziądzkiego

Małgorzata Wrześniak, Moda bardzo męska czyli przyczynek do historii „objawów kostiumologicznych” mitu fallocentrycznego

Izabela Zychowicz, Szaty króla jako narzędzie propagandy. Symbolika strojów Stanisława Augusta na przykładzie wybranych portretów władcy

Norbert Mojżyn, Strój duchownego: kanon czy moda?

Lilianna Nalewajska, Modni kawalerowie i akcesoria ich stroju w XIX wieku

Ewa Letkiewicz, Wąsy i broda – chluba dziewiętnastowiecznego mężczyzny

Ewa Wieruch-Jankowska, Męski ubiór w okupowanej Warszawie – kilka refleksji na temat kamuflażu i ubioru codziennego Polaków w konspiracji 

Maciej Grzybowski, Dlaczego mężczyźni przestali nosić kapelusze?

Aleksandra Jatczak-Repeć, Kolorowe ubrania, makijaż i obcasy… Feminizacja męskiej garderoby w drugiej połowie lat 60. i w latach 70. XX wieku

Anna Wiśnicka, Klasyka, ekstrawagancja, unisex – przegląd wybranych tendencji skandynawskiej mody męskiej

CZYM SIĘ ZAJĄĆ?  – CZYLI  MĘSKIE PASJE WCZORAJ I DZIŚ

Mariola Piekutowska-Folga, Z historii piękna i finansów

Małgorzata Biniecka-Popoli, Małgorzata Wrześniak, Rodzina Paolillo – 140 lat magii klajnotów

Małgorzata Wrześniak, Andrzej Bodych – król polskich okularów

Daniel Staszewski, Kolekcjonowanie zabytkowych aut w Polsce

Damian Kot, Stowarzyszenie But w butonierce

Ilustracje:

https://wydawnictwo.uksw.edu.pl/ksiegarnia/660-meska-rzecz.html

Wszystko na mojej głowie, red. Małgorzata Wrześniak, Norbert Mojżyn, Rzeczy Piękne t. 8, Warszawa 2022

Spis treści

Wstęp

CO „MÓWI” GŁOWA? – FUNKCJE SYMBOLICZNE I KOMUNIKACYJNE

O WŁOSACH – NA RÓŻNE SPOSOBY

Julia Krauze, Językowe warkocze

Katarzyna Bogacka, Włosy – perspektywa psychokulturowa

Małgorzata Ewa Kowalczyk „Sekreta różne, aby włosy rosły…” – czyli jak Polki z kręgów szlacheckich dbały o owłosienie głowy w XVIII wieku

Ewa Wieruch-Jankowska, Małgorzata Wrześniak, Wiele na kobiecej głowie – czyli o zawiłościach fryzur w drugiej połowie XIX wieku

Lilianna Nalewajska Włosy na męskiej głowie – pod względem przyrodzonym, estetycznym i politycznym w XIX oraz w pierwszych dekadach XX wieku

Katarzyna Flader-Rzeszowska, Zguba czy ocalenie? Włosy, peruki, koafiury w Odysei. Opowieści dla Hollywoodu Krzysztofa Warlikowskiego

CZYM NAKRYĆ GŁOWĘ?

Małgorzata Biniecka-Popoli, Ciro Paolillo, Mitra świętego Januarego

Norbert Mojżyn, Liturgiczne nakrycia głowy we współczesnej modzie. Między postfeminizmem a „katolickim imaginarium”

Beata Skrzydlewska, Nakrycia głowy żeńskich zgromadzeń zakonnych – analiza wybranych przykładów

Nana Iashvili, Norbert Mojżyn, Kabalahi jako wyraz tożsamości kulturowej Gruzji

Elżbieta Sadoch, Elementy architektury gotyckiej we współczesnych nakryciach głowy

Anna Wiśnicka, Inspiracje kulturą, sztuką i designem Włoch w projektowaniu nakryć głowy

WOKÓŁ GŁOWY – DEKORACJE I AKCESORIA

Monika Paś, „Grzebień Katarzyny Cornaro” w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie – pastisz, naśladownictwo, fałszerstwo?

Elżbieta Bimler-Mackiewicz, Ku schludności, upiększeniu i zadawaniu szyku. O tym, co można znaleźć w zbiorach Muzeum w Rybniku

W przygotowaniu:

Beata Skrzydlewska, Muzea Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce po 1989 roku. Problemy organizacyjne i prawne, t. 5, Warszawa 2023

Ochrona zabytków sztuki kościelnej. Zbiór dokumentów prawnych wydanych przez Kościół rzymskokatolicki, red. Beata Skrzydlewska, Małgorzata Wrześniak, t. 6, Warszawa 2023

Jak na dłoni, red. Małgorzata Wrześniak, Norbert Mojżyn, t. 9, Warszawa 2023